Het stimuleren van het kritisch en logisch denken bij leerlingen wordt door beleidsmakers, pedagogen en didactici als een centraal doel geponeerd. Kritisch en logisch denken is echter bijna even moeilijk te evalueren als het valt te definiëren. Wij lichten toe hoe filosoferen toelaat om denkhoudingen van leerlingen aan de oppervlakte te brengen en hoe dit zou kunnen helpen deze denkhoudingen te evalueren.
Filosoferen is een methode die leerlingen prikkelt om samen een antwoord te zoeken op een filosofische vraag. Diverse studies geven aan dat het filosoferen het logisch, kritisch en creatief denken van leerlingen stimuleert.
In het kader van het onderzoeksproject FiloZoo aan Odiseehogeschool werd de methodiek van het filosoferen geïntegreerd in het natuur- en techniekonderwijs voor kinderen en jongeren van het basisonderwijs en de eerste graad secundair. Het doel hierbij is de denkhoudingen van leerlingen te stimuleren, met name het argumenteren, onderzoeken, verwonderen, denken over kennis en twijfelen. De FiloZoo-methode werd geïmplementeerd en geëvalueerd in samenwerking met 19 basisscholen. Studenten uit de lerarenopleidingen basis- en secundair onderwijs waren tijdens dit proces betrokken als proefkonijn, gebruiker en als mede-onderzoeker.
De Filozoo-methodiek richt zich op de ontwikkeling van denkhoudingen bij leerlingen. Door te werken met diverse denkdieren zoals de argumenteerbeer, exploraf, filokikker, het kenniskonijn en twijfelschaap worden deze diverse denkhoudingen bij leerlingen letterlijk blootgelegd. Dit laat toe dat leerlingen de vorderingen in het denken zelf kunnen inschatten. De onderzoeksmethodiek ontwikkeld om de denkvaardigheden van leerlingen te meten, laat te exploreren hoe deze complexe denkhoudingen bij kinderen kunnen worden geëvalueerd.
Meer informatie: bij de onderzoeker (jelle.deschrijver@odisee.be) of op www.filozoo.be
